15 marca obchodzimy Światowy Dzień Praw Konsumenta (z jęz. ang. World Consumer Rights Day, WCRD). Święto jest dość młode, bowiem po raz pierwszy było obchodzone w 1983 roku przez Międzynarodową Organizację Związków Konsumenckich - znaną pod nazwą Consumers International - skupiającą 240 organizacji i instytucji konsumenckich ze 120 krajów świata. Zostało ustanowione w dwudziestą rocznicę przemówienia prezydenta USA Johna F. Kennedy’ego, wygłoszonego w roku 1962 w Kongresie Stanów Zjednoczonych. Przemówienie dotyczyło projektu ustawy o ochronie praw konsumenta i dotyczyło czterech, podstawowych praw konsumentów: prawa do informacji, do wyboru, do bezpieczeństwa oraz do reprezentacji. W owym czasie bowiem nabierała rozpędu amerykańska gospodarka, pojawiało się wiele nowinek technicznych i technologicznych. Rozwijała się klasa średnia, której konsumencki apetyt wciąż rósł. I o ile z jednej strony był zaspokajany przez rynek, to z drugiej strony, społeczeństwo coraz bardziej się zadłużało, zaciągało kredyty, kupowało, kupowało, kupowało… Należało więc reagować i zacząć uświadamiać społeczeństwo: jakie są jego konsumenckie prawa i konsekwencje podejmowanych decyzji zakupowych. W Polsce, Światowy Dzień Konsumenta obchodzony jest oficjalnie od roku 2000. Do obchodów włącza się Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów i organizacje pozarządowe.
Promocja - Okazja - Wyprzedaż … po prostu musisz to mieć…
W obecnych czasach bardzo łatwo zaspokajamy swoje konsumencie potrzeby. Robimy zakupy w sklepach stacjonarnych, na targu, w internecie… Tak łatwo, jak dokonujemy konsumenckich decyzji tak samo łatwo możemy wpaść w wiele zakupowych pułapek. Sam zakup „absolutnie niezbędnego przedmiotu”, bez którego przecież do tej pory żyliśmy - to najmniejszy problem. Większy to ten, kiedy nasza konsumencka decyzja pociąga za sobą pasmo, niekiedy bardzo bolesnych konsekwencji. Począwszy od kosztownego kredytu na niekorzystnych warunkach, który zaciągnęliśmy pod wpływem spontanicznej decyzji, przez kosztowne i prawie niemożliwe do anulowania (!) subskrypcje - na kupnie bubla skończywszy.
Kto wpada w pułapkę?
W pułapkę może wpaść absolutnie każdy z nas. Jeśli w tej chwili, czytając te słowa – droga Czytelniczko, czy Czytelniku – uważasz: „mnie to nie dotyczy”, to przypomnij sobie, czy aby na pewno nie kupiłaś/kupiłeś kiedyś czegoś, co dzisiaj zalega gdzieś w zakamarkach szuflady czy strychu? Jeśli rzeczywiście jesteś taką osobą – to możesz czuć się AWO - czyli Absolutnie Wyjątkową Osobą! W takiej sytuacji zacznij pisać poradniki konsumenckie: Ty zarobisz, a bliźnich uchronisz przed błędami. Zanim jednak ukaże się pierwszy poradnik, pozwolę sobie podpowiedzieć: aby uniknąć niepotrzebnych konsekwencji zakupowych należy po prostu… myśleć. To proste. Nawet jeśli jesteśmy osobami rzutkimi, umiejącymi podejmować szybkie decyzje, oraz nie brak nam spontaniczności w życiu i wiary w ludzką uczciwość – przed wydaniem każdej, ciężko zarobionej złotówki (czy pożyczonej…), zastanówmy się czy, aby na pewno potrzebujemy danego przedmiotu? Nowego telefonu – gdy dotychczasowy działa bez zarzutu, kolejnej pary kozaków – gdy mamy już trzy w szafie, nowego zestawu garnków – gdy te, których używamy służą nam niezawodnie, nowego piórnika – po przecież rozpoczyna się nowy rok szkolny, kolejnej lalki dla dziecka- gdy już przestaliśmy liczyć ile ich jest w domu, sześciopaku płynu do WC – bo przecież obok takiej oferty nie można przejść obojętnie…
Gdzie szukać pomocy?
Jeśli jesteś zakupoholiczką lub zakupoholikiem, czyli osobą, która kupuje bardzo dużo, bardzo często i bez namysłu – pomyśl o terapii. Terapii uzależnień, bowiem każdy „holizm” to choroba. I nie tylko trzeba, lecz można ją leczyć. Jeśli zaś nasz zakup okazał się bublem, lub też zostaliśmy oszukani przez sprzedawcę w inny sposób, który dotyczy zgodności produktu z opisem, funkcjonalności, trwałości, okazyjności oferty itp. – mamy do dyspozycji organizacje i instytucje broniące interesów i praw konsumentów, do których możemy zwrócić się o pomoc.
Infolinia konsumencka – numer: 22 330 4000, jest czynna od poniedziałku do piątku, w godzinach od 8:15 do 16:15 Infolinia jest pierwszym punktem kontaktowym, dzięki której można uzyskać prostą poradę. Jeśli konieczna jest analiza dokumentów, można napisać e-mail. Pomoc w bardziej złożonych sprawach wymaga kontaktu z Rzecznikiem Konsumentów lub Inspekcją Handlową.
Rzecznik Konsumenta – „RK” pomagają bezpłatnie. Udzielają porad prawnych, pomagają w napisaniu pisma reklamacyjnego lub procesowego. Rzecznik może także wystąpić z powództwem w imieniu Konsumenta lub włączyć się - za jego zgodą - do toczącego się postępowania w sprawach o ochronę interesów konsumentów. W Pułtusku mamy swojego RK: Pani Dorota Ciosek jest Powiatowym Rzecznikiem Konsumentów urzęduje codziennie w siedzibie Starostwa, ul. Marii Skłodowskiej – Curie 11, 06-100 Pułtusk, tel. (23) 306-71-95, mail: [email protected], [email protected]
godziny urzędowania: od poniedziałku do piątku w godzinach 7.30 – 15.30
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów – do UOKIK każdy może zgłosić sprawę nawet anonimowo; można skorzystać z e-formularza, napisać maila na adres: [email protected] lub wysłać formalne zawiadomienie przez ePUAP lub na adres: Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Departament Ochrony Konkurencji, plac Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa.
Federacja Konsumentów – to Organizacja Pożytku Publicznego, udzielająca bezpłatnego poradnictwa i pomocy prawnej, świadczonej przez kilkadziesiąt terenowych oddziałów FK – centrów doradztwa konsumenckiego. Kontakt do oddziału mazowieckiego, działającego w Warszawie przy ul. Trębackiej 3: [email protected].
Inspekcja Handlowa – to instytucja której zadaniem jest kontrola usług, kontrola legalności i rzetelności działania przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w rozumieniu odrębnych przepisów w zakresie produkcji, handlu i usług, kontrola przestrzegania przez przedsiębiorców przepisów określonych ustawą. Przedmiotem skargi może być w szczególności zaniedbanie lub nienależyte wykonywanie zadań przez właściwe organy albo przez ich pracowników, naruszenie praworządności lub interesów skarżących, a także przewlekłe lub biurokratyczne załatwianie spraw. Delegatura terenowa, która obsługuje powiat pułtuski, mieści się w Ciechanowie przy ul. 17 stycznia 7; telefony: 23-672-27-52 oraz 519 646 022 oraz e-mail: [email protected].
KCZ