By pokazać skalę negatywnych zjawisk, wróćmy do oficjalnych statystyk obejmujących cały ubiegły rok.
GMINA PUŁTUSK
Osoby uzależnione od alkoholu - 455,
osoby dorosłe nadużywające alkoholu - 1140,
Osoby dorosłe współuzależnione - 760,
dzieci wychowujące się w rodzinach alkoholików - 722,
ofiary przemocy domowej - 986.
Z danych Komendy Powiatowej Policji w Pułtusku dotyczących całego powiatu wynika, że procedurą Niebieskich Kart objęte zostały 74 rodziny.
Osoby cierpiące w wyniku przemocy domowej: kobiety - 65, mężczyźni - 7, małoletni do lat 18 - 7.
Sprawcy przemocy domowej to ogółem 77 osób, w tym: kobiety - 7, mężczyźni - 70.
Mieszkańcy pod wpływem alkoholu zatrzymani w areszcie Komendy Powiatowej Policji do wytrzeźwienia: kobiety — 14, mężczyźni — 41.Z kolei z danych Komendy Straży Miejskiej wynika, że odnotowano 113 interwencji z zakresu przestrzegania ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. 14 osób nietrzeźwych odwieziono do miejsca zamieszkania. Przeprowadzono też kontrolę 9 punktów sprzedaży alkoholu wspólnie z Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
Teraz czas na dane Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej. 39 rodzin objęto pomocą z powodu uzależnienia lub nadużywania alkoholu przez co najmniej jednego z członków rodziny. Z bezpłatnych posiłków korzysta 26 osób dorosłych z problemem alkoholowym oraz 7 dzieci.Do Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie wpłynęło 34 Niebieskie Karty, utworzono 34 grupy robocze, zakończono procedurę w przypadku 43 Niebieskich Kart.
Dane (w skali powiatu) Poradni Uzależnień oraz Szpitala Powiatowego Gajda-Med.
Poradnia AL - MED: liczba zarejestrowanych osób uzależnionych, którym udzielono świadczenia - 181, liczba osób współuzależnionych - 91, liczba osób z problemem narkotykowym - 19.
Poradnia PSYCHO - MED: liczba zarejestrowanych osób uzależnionych, którym udzielono świadczenia - 20, liczba osób współuzależnionych -25, liczba osób z problemem narkotykowym - 5, liczba osób, które ukończyły podstawowy program psychoterapii uzależnień - 5.
Liczba interwencji szpitala: 108 osób hospitalizowanych, 244 osoby przetrzymane do wytrzeźwienia, 273 osoby zatrzymane przez policję w celu przeprowadzenia badań.
Liczba interwencji szpitala wobec osób będących pod wpływem narkotyków (w tym dopalaczy ) - 30
Dane (w skali powiatu) dotyczące alkoholu i nieletnich.
Liczba ujawnionych przez policjantów nieletnich pod wpływem alkoholu- 20,
liczba ujawnionych nieletnich pod wpływem narkotyków- 9.
Dane (w skali powiatu) dotyczące kierujących pojazdami pod wpływem alkoholu:
liczba nietrzeźwych kierowców (od 0,51 promila wzwyż) - 85,
nietrzeźwi kierowcy (wykroczenie z art. 87 kw) - 79,
liczba wypadków spowodowanych przez nietrzeźwych kierowców - 2,
liczba kolizji drogowych spowodowanych przez nietrzeźwych kierowców - 18.
Dane Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych:
liczba osób zgłoszonych do Komisji na leczenie odwykowe - 45 (w tym 35 mężczyzn i 10 kobiet), rozmowy motywujące do podjęcia dobrowolnej terapii - 37, wnioski do sądu o nałożenie obowiązku leczenia odwykowego - 18, liczba osób korzystających z konsultacji członków GKRPA - 25. Członkowie GKRPA przeprowadzili kontrolę 9 punktów sprzedaży alkoholu z udziałem Straży Miejskiej (udzielono 4 pouczeń).
W badaniach diagnozujących problemy uzależnień w gminie Pułtusk udział wzięło 880 respondentów. Objęto nimi trzy wybrane grupy mieszkańców:— dzieci i młodzież szkolną (628 osób), dorosłych mieszkańców gminy (237 osoby), sprzedawców alkoholi (15 osób). Spożywanie alkoholu zadeklarowało większość respondentów (78 %). Wśród nich, co druga osoba sięga po niego w sposób okazjonalny, czyli kilka razy w roku (49 %). Z częstotliwością wskazującą na picie ryzykowne czy też szkodliwe (kilka razy w tygodniu lub częściej) po alkohol sięga 3% badanych mieszkańców gminy. Zdecydowana większość mieszkańców nie sięgała częściej po alkohol w okresie trwania pandemii COVID-19 (65 %). 6% badanych przyznało się do częstszego spożywania alkoholu w trakcie trwania pandemii COVID-19. Badania wykazały, iż część mieszkańców Gminy Pułtusk wykonywała swoje obowiązki służbowe pod wpływem alkoholu. Do takiego zachowania przyznało się 5% respondentów, przy czym wszyscy zadeklarowali, iż sytuacja taka miała miejsce raz. Do kierowania pojazdem pod wpływem alkoholu przyznało się 3% respondentów, przy czym większości zdarzyło się to raz. Niepokojące jest to, że 37% ankietowanych było świadkiem sytuacji prowadzenia pojazdu przez osobę znajdującą się pod wpływem alkoholu, co może wskazywać na występowanie na terenie Gminy Pułtusk problemów w tym zakresie.
Biorąc pod uwagę podsumowanie wyników badań można stwierdzić, że problem spożywania alkoholu wśród uczniów jest znaczny. Kiedykolwiek w życiu sięgnął po alkohol co drugi badany (51 %), a co czwarty spożywał go w ciągu ostatnich 30 dni (26 %). Niepokojący jest również odsetek uczniów (54 %), którzy uznają alkohol za łatwy do zdobycia oraz uważają go za nieszkodliwy dla zdrowia lub wykazują brak wiedzy w tym zakresie. Wysoki odsetek uczniów sięgających po alkohol oraz uznających go za łatwy do zdobycia wynika z tego, że w badaniu wzięli udział respondenci z klas ponadpodstawowych, którzy są pełnoletni. Wyniki badania przybliżają również nieodpowiedzialne zachowania rodziców, którzy częstują dzieci alkoholem. Z przeprowadzonego badania wyłania się obraz wczesnej inicjacji alkoholowej.12 % ankietowanych przyznało, że sięgnęli po alkohol przed ukończeniem 10 roku życia. Większość uczniów pierwszy raz spożyła alkohol w wieku 14-16 lat (48 % spośród tych, którzy spożywali alkohol).
Warto mieć na uwadze przede wszystkim to, że część uczniów nie ma świadomości na temat szkodliwości alkoholu — 29 % ankietowanych uznało go za mało szkodliwy lub przyznało, iż nie ma na ten temat żadnej wiedzy.Przeprowadzone wśród sprzedawców napojów alkoholowych badanie nie wykazało występujących w znacznym stopniu problemów sprzedaży alkoholu osobom niepełnoletnim. Według 33 % badanych zauważalny jest wzrastający poziom spożycia alkoholu przez mieszkańców Gminy Pułtusk na przestrzeni lat. Niepokojący jest jednak niski odsetek sprzedawców, którzy sprawdzają dowód osobisty klienta za każdym razem, gdy nie mają pewności, co do jego pełnoletności (33 %).
Problem zażywania substancji psychoaktywnych wśród dorosłych mieszkańców gminy występuje w bardzo niskim natężeniu. Tylko 4 % dorosłych mieszkańców przyznało się do zażywania narkotyków (3 % zażywało je jednokrotnie, 1 % robi to kilka razy w roku). Ważnym wnioskiem z badania jest fakt, że wszyscy respondenci mają świadomość szkodliwości narkotyków i dopalaczy dla zdrowia. Analiza wyników wśród uczniów przeprowadzona pod kątem środków psychoaktywnych pozwala stwierdzić, że problem ten wśród młodzieży dotyczy 7 % badanych. Niepokojący jest niski wiek inicjacji narkotykowej wśród uczniów, gdyż co trzeci, który przyznał się do ich zażywania, zrobił to mając mniej niż 10 lat. Najpopularniejszą substancją psychoaktywną wśród uczniów okazała się marihuana i haszysz.
Analiza wyników pod kątem przemocy w rodzinie pozwala stwierdzić, że ten problem dotyczy bezpośrednio 3% mieszkańców, natomiast 26% mieszkańców zna osobę doświadczającą przemocy w swoim domu. Część respondentów, która przyznała się do stosowania przemocy, kierowała ją wobec dziecka/dzieci. Problem przemocy wśród osób starszych w Gminie Pułtusk dostrzega 15% badanych.Wśród uczniów przemocy kiedykolwiek w życiu doznał znaczny odsetek uczniów (33%), a dostosowania przemocy wobec drugiej osoby przyznało się 36% uczniów. Blisko połowa badanych uczniów dostrzega problem przemocy na terenie szkoły. Na terenie Gminy Pułtusk występuje znaczny problem z cyberprzemocą wśród uczniów, gdyż co drugi uczeń jej doświadczył, a co czwarty przyznał się do jej stosowania.
Biorąc pod uwagę wyniki badań możemy stwierdzić, że problem nadmiernego korzystania z urządzeń elektronicznych może mieć 7% dorosłych mieszkańców Gminy Pułtusk — poświęcają na to powyżej 5 godzin dziennie. Problem związany z nadmiernym korzystaniem z urządzeń elektronicznych przybiera znaczące rozmiary, gdyż 44 % badanych przyznało się do częstszego korzystania z nich w trakcie pandemii. Badania na grupie uczniów wykazały, że z urządzeń elektronicznych codziennie korzysta większość młodych mieszkańców (81%), a problem nadmiernego korzystania z tych urządzeń może dotyczyć nawet 37% uczniów.
Odpowiedzi respondentów pokazują, że mieszkańcy gminy w większości oceniają zaangażowanie władz lokalnych pozytywnie, jednakże blisko co piąty mieszkaniec ocenia je negatywnie. Pozostała część z nich nie ma na temat takich działań wiedzy. Pozytywne jest to, że znaczna część badanych zwróciłaby się do Telefonu Zaufania oraz Policji w przypadku uzależnień oraz przemocy.
Z zebranych w procesie badawczym danych wynika, że co trzeci uczeń nie brał udziału w zajęciach profilaktycznych i ten sam odsetek ocenia je jako nieciekawe i nie wnoszące nic nowego. Dla większości respondentów najciekawszym rodzajem zajęć profilaktycznych byłyby zajęcia warsztatowe z psychologiem, pedagogiem lub innym specjalistą, natomiast najmniej ciekawe zajęcia z wykorzystaniem form multimedialnych.
Jaki z tego wniosek? Pieniądze z profilaktyki uzależnień należy wydawać mądrze. Nie na ulotki i pogadanki ale spotkania młodych ludzi ze specjalistami oraz innymi osobami, które wyszły z uzależnień i chcą opowiedzieć o swoich doświadczeniach. Coś co wstrząsa i porusza zawsze najskuteczniej zadziała.
